1. Eenyummeessaan Dijiitaalaa ‘Fayda’ maali? Faayidaan isaa hoo?

Eenyummeessaan Dijiitaalaa Biyyoolessaa sirna eenyummeessaa namoonni dhuunfaa eenyummaa isaanii akka mirkaneessan taasisu yoo ta’u, tajaajila kennitootaaf mirkaneessaa dijitaalaa yeroo qabatamaa ta’e kan kennudha.

Faayidaan isaas ;-

• Ragaa eenyummaa sirrii, seera qabeessa ta’ee fi bu’uura “mirga beekamuu” kan kennudha.
• Naannoo hundaatti hawaasaa sadarkaa galii irra jiranii fi babal’ina magaalaa keessatti hammataman sirna eenyummeessaa haqaan akka argatan kan taasisudha.
• Yeroo eenyummaan baayoomeetirii (ashaaraa) irratti hundaa’e jiraatu, Kaardii ykn ragaan nama tokkoo yoo bade, eenyummaan namaa baduu jechuu miti,
• Daldalaa tajaajila kennuu fi maamila gidduutti bittaa fi gurgurtaan yeroo taasifamu amanamummaa kan dabalu yoo ta’u, kunis kenniinsa tajaajilaa gahumsa qabu uuma.
• Gama Diinagdee, Hawaasummaa fi Imaammata biyyattii hundaan itti gaafatamummaa fi iftoomina ni jajjabeessa.

2. Eenyutuu Eenyummeessaa Dijiitaalaa ‘Fayda’ argachuuf gahaadha ykn ulaagaa guuta?

Jiraataan seera qabeessi Itiyoophiyaa kamiyyuu eenyummeessaa Dijiitaalaa ‘Fayda’ argachuuf ulaagaa ni guuta. Akka wixinee labsichaatti jiraataan "nama uumamaan ykn seeraan Itiyoophiyaa keessa jiraatu, lammummaa Itiyoophiyaa qabaachuus ta'e kan hin qabne jechuudha, lammiin biyya alaa akkaataa seera biyyattiitiin Itiyoophiyaa keessa jiraatu ykn hojjetu” dha.

Kunis: -

1. Daa'imman umuriin isaanii waggaa 5 ol ta'e galmaa'uu ni danda'u. Daa'imman umuriin isaanii waggaa 5 gadi ta'eef yeroo dhiyootti sagantaa galmee addaa ni jalqabna.
2. Uummata Itiyoophiyaa fi kan Itiyoophiyaa hin taane ragaa jireenyaa kan qaban.
3. Ragaa teessoo mana jireenyaa qabaachuu fi dhiisuu isaanii; Jireenyi isaanii Itiyoophiyaa ta’ee" akka labsii kanaan" kan kennameef.
4. Namoonni bakka jiraatan sanada tokkollee hin qabne, nama waraqaa eenyummaa dijiitaalaa qabu ragaa fiduudhaan galmaa’uu ni danda’u.
5. Namni galmaa’uuf ulaagaa guutuu qabu kamiyyuu ragaa eenyummaa sirrii ta’e akkaataa id.et/proof irratti ibsametti dhiyeessuu qaba.
6. Eenyummeessaa Dijiitaalaa ‘Fayda’ eessatti galmaa'uun danda'ama?

Lammiileen tajaajila kanaaf ulaagaa guutan wiirtuuwwan tajaajila Itiyoo Telekoom fi michoota hayyama qaban biratti galmaa’uu ni danda’u. Odeeffannoo baayoomeetirii(ashaaraa) kennuu waan si irraa eegamuuf, tajaajilichaaf qaamaan argamuun si irraa eegama.

4. Eenyummeessaa ‘Fayda’ argachuuf hangam kaffaluun qaba?

Eenyummeessaa (ID) dijitaalaa bilisaan galmaa'uu dandeessu. Akka labsii Eenyummeessaa Dijitaalaa Itiyoophiyaatti ergaa barreeffamaatiin "lakkoofsa eenyummeessaa ‘Fayda’" kan milkaa'inaan galmaa'uu kee ibsu ni argatta. Kana jechuun "Eenyummeessaa ‘Fayda’" mirkanaa'e qabda jechuudha. Haa ta'u malee, waraqaa eenyummaa dijiitaalaa ‘Fayda’ maxxanfame yoo barbaaddan maxxansuuf kaffaltii kaffaluun isin irra jiraata.

5. Eenyummeessaa Dijiitaalaa ‘Fayda’ galmaa'uuf yeroo hangamii fudhata?

Eenyummeessaa Dijiitaalaa ‘Fayda’ galmaa'uuf odeeffannoon hundi guutuu yoo ta'e. giddu galeessaan daqiiqaa 5 hanga 10 fudhata,

6. Lakkoofsa eenyummeessaa ‘Fayda’ argachuuf yeroo hangamii fudhata?

Erga galmee kee milkaa’inaan xumurtee booda adeemsi odeeffannoo kee mirkaneessu daqiiqaa muraasa ykn guyyoota muraasa fudhachuu danda’a. Lakkoofsi addaa eeenyumeessaa ‘Fayda’ lakkoofsa mobaayilaa yeroo galmee galmooftan irratti isiniif ergama. Lakkoofsi galmooftan teessoo addaa kan jijjiiramuu hin dandeenye waan ta'eef yeroo galmooftan of eeggannoo godhaa.

Odeeffannoo keessan siistamatti harkaan galchuu fi mirkaneessuun guyyoota muraasa kan fudhatu yoo ta’u, harkifannaan yoo jiraate illee lakkoofsi mirkaneessaa keessan karaa ergaa barreeffamaa 9779 ykn National ID Ethiopia jedhuun isiniif ergama.

7. Erga galmaa’een booda odeeffannoo koo sirreessuu nan danda’aa?

Maamiltoonni odeeffannoo dhuunfaa isaanii yeroo barbaadanitti sanadoota mirkaneessuuf gargaaran toora intarneetii irratti galchuun ykn qaamaan dhiyeessuun sirreeffachuu ni danda’u. Tajaajilli kun yeroo murtaa'e booda kan jalqabu yoo ta'u yeroo kanatti daataan haaromfamuu hin danda'u.

8. Galmeedhaaf sanadoonni barbaachisan maal fa’i?

Teessoo mana jireenyaa amma jiruu fi ragaan eenyummaa ni barbaachisa. Kanneen akka: -

• Waraqaa eenyummaa Gandaa, paaspoortii, hayyama konkolaachisummaa fi waraqaa eenyummaa nama dhuunfaa seeraan fudhatama qabu kan biroo akka ragaatti dhiyeessuun ni danda’ama. Bal'ina isaaf as tuqaa id.gov.et/proof
• Namni dhuunfaa galmeedhaaf sanada sirrii ta’e dhiyeessuu yoo dadhabe, nama waraqaa eenyummaa dijitaalaa qabu ragaa fidee galmaa’uu ni danda’a.

9. Lakkoofsa ‘Fayda’ yoon dhabe ykn dagadhe akkamittiin deebisee argachuu danda'a?

Odeeffannoo dhuunfaa ykn baayoomeetirii (ashaaraa) yeroo galmee guutame kennuu fi bakka galmee naannoo keessan jiru deemuudhaan lakkoofsa ‘Fayda’ keessan argachuu ni dandeessu. Kana gochuudhaan lakkoofsa eeenyummeessaa ‘Fayda’ keessanii karaa ergaa barreeffamaa ykn marsariitiiwwan galmee salphaatti argachuu ni dandeessu.

Tajaajilli kun yeroo dhiyootti kan eegalamu yoo ta'u yommuu tajaajilichi jalqabu isin beeksifna.

10. Waraqaa Eenyummeessaa Dijiitaalaa ‘Fayda’ galmaa'uun dirqamaa?

Eenyummeessaa Dijiitaalaa ‘Fayda’ galmaa’uun mirga malee dirqama miti. Haa ta'u malee, akka seera Eenyummeessaa Dijitaalaatti: "Qaamni kamiyyuu tajaajila kennuudhaaf eenyummeessaa dijitaalaa dirqama taasisuudhaaf mirga seeraa qaba."

11. Lammiileen biyya alaa Eenyummeessaa dijiitaalaa (ID)argachuu ni danda'uu?

Eeyyee; Lammiileen biyya alaa seeraan Itiyoophiyaa keessa jiraatan waraqaa eenyummaa dijiitaalaa argachuu kan danda’an; waraqaa eenyummaa mana jireenyaa isaanii, paaspoortii ykn sanadoota kanaan walqabatan biroo fayyadamuun argachuu danda’u.

12. Eenyummeessaa Dijiitaalaa ‘Fayda’ koo yeroon isaa ni dhumataa?

Eenyummeessaan Dijiitaalaa lakkoofsa addaa umurii guutuu nama dhuunfaa ti. Haa ta’u malee, odeeffannoon kaardii fi baayoomeetirii(ashaaraa) yeroo yerootti haara’uu qaba. Yeroo ammaa kana odeeffannoon kaardii fi baayoomeetirii waggaa kudhan kudhaniin  haaromfama.

13. Sadarkaa Naannootti yoom galmee eegaltu?

Waggaa tokko itti aanu keessatti magaalota naannolee fi magaalota filatamoo hunda keessatti ni eegalama. ALA Dhuma bara 2025tti namoota sadarkaa galii adda addaa qabaniifi hawaasa babal’ina magaalaa keessatti hammataman miiliyoona 90 galmeessuuf karoorfameera.

14. Akkamittiin Eenyummeessaa dijiitaalaa ‘Fayda’ maxxanfame argachuu danda’a?

Akka labsii Eenyummeessaa Biyyoolessaatti Eenyummeessaan Dijitaalaa lakkoofsa eenyummaa addaa nama dhuunfaaf kennamu yoo ta’u lakkoofsi kun erga galmee keessan xumurtanii sa’aatii muraasa keessatti ykn guyyoota muraasa keessatti lakkoofsa moobaayila keessaniin bilisaan isiniif ergama. Yeroo eenyummeessaa dijitaalaa isin gaafattan lakkoofsa addaa kana kennuudhaan tajaajila kamiyyuu argachuu dandeessu.

Yeroo dhiyootti waa'ee jalqabbii tajaajila maxxansa Eenyummeessaa dijitaalaa (ID) isin beeksifna. Garuu eenyummeessaa keessan maxxanfamuuf qophaa'e teeleebirrii SuupparAppii irratti lakkoofsa addaa eenyummeessaa keessanii fayyadamuun argachuu dandeessu.

15. Waraqaan eenyummaa Gandaa eenyummeessaa dijiitaalaa ‘Fayda’’tiin bakka ni bu'aa? Walitti dhufeenyi isaanii hoo maali?

Bakka hin bu’u; Waraqaan eenyummaa jiraattota magaalaa fi naannoo , hoogganaa naannootiin kennama. Garuu eenyummeessaan dijiitaalaa ‘Fayda’ sadarkaa biyyaatti kennama. "Gandaa" fi "Fayda" lamaan harka wal qabatanii akka hojjetan gochuuf  hojjetamaa jira. Eenyummeessaan dijiitaalaa ‘Fayda’ bu'uura eenyummaa mirkaneessuu yoo ta'u, Waraqaan eenyummaa gandaa ammoo waraqaa eenyummaa dalagaa (tajaajila argachuuf faayidaa qaba). Eenyummaan dijiitaalaa eenyummaa addaa nama tokkoo yoo ta’u, bakka jireenyaa kamiyyuu osoo hin daangessiin, qaama hayyamameen biyyattii keessatti bakka kamittuu kennamuu danda’udha. Gama biraatiin immoo waraqaa eenyummaa gandaa aargachuun kan danda'amu ganda keessa jiraatanitti qofa.